به نقل از «ایسکانیوز»

آلودگی هوا قاتلی که کم کم جانمان را می‌گیرد / امید مسئولان به باد و باران بیش از ایده‌های محققان

تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۸۹۸۵۸

به گزارش خبرنگاراجتماعی ایسکانیوز، آلودگی هوا شبیه به قاتلی است که کم کم جانمان را می‌گیرد، بدون اینکه حتی متوجه حضورش شویم. این پدیده در سال‌های اخیر شدت بیشتری گرفته و با شروع فصل سرما بر شدتش افزوده می‌شود. براساس تحقیقات انجام شده امسال سطح آلاینده‌ها برای همه گروه‌ها در مقایسه با سال گذشته هشت برابر و برای گروه‌های حساس دو برابر شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیشتر بخوانید سهم ۴۰ درصدی وسایل نقلیه در تولید آلاینده‌ها

سال ۹۶قانون هوای پاک تصویب شد اما هنوز بسیاری از مواد آن اجرایی نشده است. در این قانون ۱۷۶ دستگاه مکلف به انجام اقداماتی برای کنترل آلودگی هوا شده‌اند اما سوال اینجاست که چرا با وجود اهمیت موضوع آلودگی هوا این دستگاه‌ها از اجرای قانون سرباز زده‌اند؟

کارشناسان معتقدند که قدم اول برای حل مشکل آلودگی هوا پیدا کردن منشاهای آلایندگی و مشخص کردن سهم هرکدام است. حمیدرضا تقوایی؛ پژوهشگر حوزه آلودگی هوا در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز درباره منشا افزایش آلاینده‌ها در کشور گفت: منشا آلاینده‌ها در هر شهری متفاوت است؛ برای مثال در تهران آلاینده‌های ناشی از احتراق سوخت بیشتر و در خوزستان ریزگردها بیشتر هستند.

او افزود: در حقیقت اقدام مناسبی برای منشایابی و کنترل آلاینده‌ها انجام نشده است؛ برای مثال استاندارد خودروهای موجود در سطح شهر در پنج سال گذشته تفاوت چشمگیری نداشته است. از طرفی تعداد خودروها هم افزایش پیدا کرده است. اگر اقدامی انجام شده بود باید میزان آلاینده‌ها کاهش پیدا می‌کرد اما در این سال‌ها ما شاهد افزایش آلاینده‌ها بودیم.

تقوایی اضافه کرد: سال ۹۶ قانون جامع و کاملی نوشته و تصویب شد اما دستگاه‌ها اقدامی انجام ندادند. استانداردهای یورو باید اعمال شوند اما دولت هر سال مجوزی از وزارت صمت می‌گیرند تا انجام آن را برای سال بعد واگذار کند.

استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها

این پژوهشگر با اشاره به افزایش استفاده از سوخت مازوت توسط کارخانه‌ها در فصل سرد گفت: تامین سوخت نیروگاه‌ها هم خود یکی از اقداماتی است که می‌تواند به کنترل آلودگی هوا کمک کند اما انجام نمی‌شود و شاید بخشی از آن هم متاثر از وضعیت اقتصادی کشور است. تغییر چرخه سوخت نیروگاه‌ها نیازمند هزینه است و ترجیح می‌دهند که به جای تقبل هزینه عوارض زیست محیطی داشته باشند. برای مثال سالی ۴۰ میلیارد هزینه آلایندگی یک نیروگاه است درحالی که اصلاح فرایند سوخت ۱۰۰ میلیون دلار هزینه دارد.

هزینه‌کردهای اشتباه

تقوایی توضیح داد:  یک راهکار قانونی خوبی که مجلس پیش‌بینی کرد اما دولت به درستی از آن بهره نبرد، راه‌اندازی صندوق محیط زیست بود. کاربرد صندوق این بود که عوارض گرفته شده از صنایع به جای اینکه به شهرداری‌ها اختصاص داده شود، هزار میلیارد تومان در سال ۹۹ به صندوق اختصاص داده شد اما به دلیل سو عملکرد کمتر از یک درصد از این پول به کاهش آلایندگی صنایع اختصاص داده شد.

مشکلات برون مرزی آلودگی هوا

او افزود: یک بخشی از آلودگی هوا موضوع ریزگردها است. ریزگردها منشا برون مرزی و درون مرزی دارند. شش کانون گرد و غبار در ایران داریم که توسط سازمان محیط زیست شناسایی شده‌اند، راهکارهای مقابله‌ای هم مشخص شده است اما بیشتر همت لازم است که برای کنترل این کانون‌ها اقدامی صورت گیرد. حتی سال ۹۶ پول خوبی هم از صندوق توسعه ملی به محیط زیست اختصاص داده شد اما به دلیل نبود نظارت کافی درست صرف نشد.

این پژوهشگر بیان کرد: در مورد کانون‌های برون مرزی هم پژوهشی انجام داده و متوجه شدیم که ۶۷ درصد از رطوبت خاک در اطراف جلگه بین النهرین کاهش پیدا کرده است و در فروردین با این مشکل مواجه شدیم که آلودگی زیادی از عراق راهی کشور شد. البته بخشی از غبار هم از عربستان، صحرای آفریقا و کویرهای سوریه راهی ایران می‌شود.

او اضافه کرد: طوفان‌های گرد و غباری هم از سوی افغانستان و پاکستان وارد کشور می‌شوند. چندی پیش تفاهم‌نامه‌ای امضا شد اما هنوز به اجرا نرسیده است.

تقوایی درباره دلیل تعلل سازمان‌ها در رسیدگی به معضل آلودگی هوا عنوان کرد: بخشی از مشکل ناشی از کمبود بودجه است اما از جهتی اراده‌ای هم برای اجرا وجود ندارد. هرگاه مشکل آلودگی هوا شدید می‌شوند مسئولان از اجرای قانون هوای پاک صحبت می‌کنند اما بعد از اینکه بادی وزید و هوا مناسب شد موضوع را فراموش می‌کنند.

متخلفان مجازات نمی‌شوند

او ادامه داد: همیشه صحبت از برخورد با دستگاه‌های متخلف مطرح می‌شود اما من ندیدم که با دستگاهی برخورد شود. اگر کشور به این جمع‌بندی برسد که آلودگی هوا مسئله است مسئولان پای کار می‌آیند اما هنوز این باور ایجاد نشده است. قطعا کشور مشکل مالی دارد اما حتی زمانی که پول کافی هم اختصاص پیدا کرد، استفاده درستی از آن نشد. .

این پژوهشگر با بیان اینکه مسئولان این حوزه در برابر عملکرد خود پاسخگو نیستند و اطلاع نداریم که کدام دستگاه در کدام بخش کوتاهی می‌کند، گفت: ما به همه دستگاه‌ها نامه می‌زنیم اما پیگیری نمی‌کنند و نهایتا به دادستانی مراجعه می‌کنیم اما خروجی نمی‌بینیم. منابع آلاینده و سهم هر کدام شناسایی نمی‌شود و مجموع این عوامل منجر به این می‌شود که حتی تثبیت شرایط هم رخ ندهد و هرسال آلودگی هوا گسترش پیدا کند.

او افزود: کدام مدیر را دیده‌ایم که به دلیل کم‌کاری در حوزه آلودگی هوا توبیخ شده باشد؟ اگر کشور برای ما مهم است پس عقب انداختن اجرای قوانین برای چیست؟ زمانی که حق‌آبه تالاب‌ها داده نمی‌شود هر کدام از آن‌ها به کانون گرد و غبار تبدیل می‌شوند. در دریاچه ارومیه شاهد طوفان‌های نمکی هستیم در حالی که اقدامات مشخص هستند اما اراده‌ای برای انجام وجود ندارد. سازمان محیط زیست به عنوان متولی اصلی قدرت و وجاهت کافی ندارد؛ این سازمان در خود بدنه دولت برش ندارد. همیشه از سهم محیط زیست برای دیگر بخش‌ها زده می‌شود.

این پژوهشگر درباره تجربیات موفق جهانی در کنترل آلودگی هوا توضیح داد: استفاده از اتوبوس برقی، توسعه دولت الکترونیک در کشورهای دیگر نشان داده می‌تواند در کاهش آلودگی هوا موثر باشد. استفاده از مشارکت جوامع محلی هم می‌تواند در تثبیت ریزگردها موثر باشد. حاکمیت باید سامان‌دهی کند و می‌تواند از ظرفیت بسیج، ان جی اوها در بوته‌کاری و نهال‌کاری بهره ببرد.

تقوایی عنوان کرد: در مورد عملکرد ما در بخش برون‌مرزی هم زمانی که به وزارت خارجه مراجعه می‌کنیم، می‌گوید وزارت نیرو و سازمان محیط زیست دانش کافی را در اختیار من قرار نمی‌دهد.  

تغییر سوخت تاثیرگذار نبوده

مریم زارع؛ محقق و عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز به این موضوع اشاره کرد که حلقه مفقوده در کنترل آلودگی هوا نبود مدیریتی متمرکز است. او در پاسخ به این سوال که چرا در این سال‌ها طرح‌های ترافیک اجرا شده تاثیرگذار نبودند، گفت: مشکلی که مدیران در حوزه مدیریت ترافیک برای کنترل آلودگی هوا دارند این است که دقت نظر نسبت به منشا اصلی وجود ندارد. برای مثال در بازه زمانی حدود ده سال تغییر نوع سوخت موضوع مورد بحث بود درحالی که تغییر سوخت از یورو چهار به یورو پنج نقش چندانی در انتشار آلاینده‌ها ندارد.

ایده‌های خوبی که خاک می‌خورند

او افزود: موتور خودروهای ما مناسب برای احتراق کامل نیست البته محققان ایرانی راهکارهایی برای این موضوع دارند؛ یکی از طرح‌ها استفاده از فتوکاتالیست‌ها بود که در موتور خودرو به تخریب آلاینده‌ها کمک می‌کنند. این ابزار با وجود هزینه کم به مرحله تجاری‌سازی نرسید. برخی نانوفوتوکاتالیست‌ها هم وجود دارند که در جذب و کاهش آلاینده‌ها موثر هستند.

زارع توضیح داد: مبدل‌های کاتالیزوری هم از مواردی بود که جامعه دانشگاهی به صنعت خودروسازی ارائه داد که این مبدل‌ها با تغییر فعل و انفعالات درون خودرو بخشی از هیدروکربن و منواکسید کربن‌ها را تبدیل به ازت می‌کنند. این مبدل‌ها در صنعت خودروسازی نام‌آشنا هستند و دلیل اینکه امروزه از این طرح‌ها استفاده نمی‌شود این است که خودروهای تولید داخل در حال حاضر با اینکه هیچ استانداردی را رعایت کنند، قیمت بالایی دارد و استفاده از مبدل هم هزینه تمام شده را افزایش می‌دهد.

او ادامه داد: از جهتی مشتری باید دو تا پنج سال بعد فیلتر دوده را تعویض کند و این هزینه دیگری را بر دوش مصرف کننده می‌گذارد و شاید عموم مردم به اهمیت وجود فیلتر واقف نبوده و تمایل به صرف هزینه برای آن نداشته باشند.

عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر بیان کرد: اگر چالش‌های بین سازمان محیط زیست و خودروسازها رفع شده، کمک بین ارگانی اضافه شود و با دادن یارانه به خودروسازها هزینه تمام شده خودرو را کاهش دهند، شاید بتوان کاری برای آلودگی هوا کرد.

او اضافه کرد: ما در حوزه سوخت دیزلی تا حدود زیادی موفق عمل کردیم؛ سطح گوگرد این سوخت‌ها در ۱۵ سال گذشته ۱۵۰۰PPM بود و تقریبا به استاندارد ۵۰ PPM رسیدیم. البته منظور سوخت موجود در جایگاه‌ها است چراکه همچنان سوخت مورد استفاده در نیروگاه‌ها بی‌کیفیت و دارای مازوت است.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه امروز باید توجه‌ها را به سمت اصلاح کیفیت موتور خودروها ببریم، گفت: تغییر جزئی در موتور خودروها می‌تواند در کاهش آلاینده‌ها موثر باشد و مسئولان باید خودروسازها را به استفاده از تکنولوژی روز در موتور خودروها ترغیب کنند.

راهکار استفاده از مالیات برای خودروهای فرسوده

او افزود: راهکار دیگری هم در برخی کشورها استفاده شده این است که افراد با افزایش سن خودرو به دولت مالیات می‌دهند؛ این مالیات براساس میزان مصرف سوخت و آلایندگی تعیین می‌شود. این کار افراد دارای خودرو فرسوده را وادار به تعویض خودرو می‌کند. هرچه خودروها فرسوده‌تر باشد آلایندگی بیشتر می‌شود.  

زارع بیان کرد: متاسفانه به دلیل مشکلاتی نتوانستیم منشایابی مختص موتورسیکلت‌ها را انجام دهیم اما این وسیله را در دسته وسایل دودزا قرار دادیم که سهم مهمی هم دارند. اصلاح تکنولوژی موتورسیکلت‌ها تاثیر مهمی در کاهش آلودگی هوا دارد.

به گزارش ایسکانیوز، شاید هنوز مدیران ما متوجه اهمیت کنترل آلودگی هوا نشده‌اند که قانون هوای پاک همچنان در پیچ و خم اجرا شدن است. حضور محققان دلسوز در این حوزه غنیمتی است اما بها ندادن به آن‌ها و استفاده نکردن از ایده‌های جدید این پژوهشگران را سرخورده می‌کند و هوای ما را هر روز آلوده‌تر از دیروز. قدرت عجیب خودروسازهای داخلی هم یکی دیگر از موانع موجود بر سر راه کنترل آلودگی هوا است چراکه چالش‌های متعدد آن‌ها با سازمان محیط زیست و مقاومتشان در برابر استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای کنترل آلودگی هوا مشکلی بر مشکلات افزوده است. باید دید در زمستان امسال که بنابر پیش‌بینی محققان آلوده‌تر از سال گذشته خواهد بود، مسئولان همچنان امید به باد و باران خواهند داشت یا قدمی برای کاهش مشکل برمی‌دارند.

انتهای پیام /

پرستو خلعتبری کد خبر: 1156334 برچسب‌ها آلودگی هوا

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: آلودگی هوا کنترل آلودگی هوا سازمان محیط زیست موتور خودروها اختصاص داده موتور خودرو آلاینده ها نیروگاه ها برای کنترل دستگاه ها برای مثال برون مرزی سال گذشته

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۸۹۸۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عمیق ترین حفره آبی جهان در مکزیک کشف شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دیلی میل، مانند سیاهچاله های فضایی در منظومه شمسی، ویژگی های مرموزی نیز روی زمین وجود دارند که گودال های آبی هستند. عمق این حفره های عظیم در اقیانوس های زمین ممکن است به اندازه طول آسمانخراش باشد.

تصور می شود این حفره های مذکور که اواخر عصر یخی به وجود آمده باشند، نقاط اکولوژیکی مهمی هستند که انبوهی از گیاهان و حیوانات در آنها زندگی می کنند. اکنون محققان بزرگترین حفره آبی در جهان را شناسایی کرده اند که در خلیج چتومال واقع در مکزیک قرار دارد.

حفره آبی مذکور به نام «تام جا» (Tamm Ja) در زبان قوم مایا به معنی آب عمیق است و عمق آن به ۴۲۰ متر زیرسطح دریا می رسد. محققان تاکنون هیچ گاه به انتهای این گودال نرسیده اند.

پیش از این محققان تصور می کردند تام جا دومین گودال آبی جهان باشد اما اندازه گیری های جدید حاکی از آن است که عمق آن از گودال رکورد دار پیشین که در چین قرار دارد، بیشتر است.

نمونه برداری و بررسی حفره آبی تام جا در سپتامبر ۲۰۲۱ میلادی انجام شد اما محققان سال قبل از وجود آن خبر دادند. به هر روی آنها عمق این حفره را ۲۷۴.۴ متر تخمین می زدند که معادل ارتفاع برج ویلیامز در هیوستن آمریکا است.

اما در واقع تخمین های پیشین ۴۰۰ فوت کوتاه تر از عمق تایید شده فعلی هستند. محققان طی یک بررسی جدید در چتومال مکزیک توانستند با کمک ابزار پروفایلر CTD (رسانایی، دما و عمق) در دسامبر سال گذشته به تخمین دقیق تری از عمق تام جا دست یابند.

این دستگاه مجموعه ای از کاوشگرهاست که به یک قاب فلزی دایره شکل متصل هستند و به وسیله یک کابل به اعماق آب ارسال می شود.

قبل از آن محققان از روش نگاشت صداگیر پژواک(echo sounder mapping) استفاده کردند که با کمک پالس های امواج صوتی عمق را تخمین می زند.

در دسامبر ۲۰۲۳ میلادی یک ماموریت اکتشافی غواصی انجام شد تا شرایط محیطی در این گودال شناسایی شود. سوابق پروفایلر CTD از ۴۲۰ متر زیر سطح دریا فراتر رفت و هنوز به انتهای گودال نیز نرسیده بود. به این ترتیب تام جا به عنوان عمیق ترین گودال آبی جهان تایید شد.

کد خبر 6094137 شیوا سعیدی قوی اندام